Belegt u in een familie-VBI? Let op: de belastingvrijstelling vervalt

Op 8 maart 2023 is het concept wetsvoorstel ‘Aanpassing van de regelingen voor het fonds voor gemene rekening, de vrijgestelde beleggingsinstelling en de fiscale beleggingsinstelling’ gepubliceerd voor internetconsultatie. In het concept wetsvoorstel wordt het einde aangekondigd voor familie-VBI’s.

In deze blog leest u wat het vervallen van de VBI-status voor uw familiefonds betekent.

Een beleggingsinstelling met VBI-status (VBI) is vrijgesteld voor de vennootschapsbelasting (Vpb) en dividendbelasting. In Nederland zijn er momenteel 1.350 VBI’s. Daarvan zijn er slechts dertig bancaire beleggingsfondsen. De overige 1.320 zijn zogenoemde familiefondsen. Voor deze fondsen vervalt per 1 januari 2024 de VBI-status en daarmee worden ze belastingplichtig voor de Vpb. Alleen beleggingsfondsen die onder toezicht staan van de AFM mogen de VBI-status houden.

Familie-VBI’s zijn in de praktijk vormgegeven als NV of als open fonds voor gemene rekening (OFGR). Voor beide vormen vervalt de VBI-status. Er geldt geen respecterende werking voor reeds bestaande familie-VBI’s.

Door het vervallen van de VBI-status worden familie-VBI’s in de NV-vorm met ingang van 1 januari 2024 weer gewoon belastingplichtig voor de Vpb. Over de eerste € 200.000 winst is er 19% Vpb verschuldigd, over het meerdere is het tarief 25,8%. Als er door de NV dividend wordt uitgekeerd aan de aandeelhouders moet er ook 15% dividendbelasting worden ingehouden.

Door het vervallen van de VBI-status gelden er geen beleggingsrestricties meer. Zo mag er weer belegd worden in direct onroerend goed, grondstoffen (bijvoorbeeld goudstaven) en mag de NV ook geldleningen verstrekken. Daarnaast kan de NV ingehouden bron- en dividendbelasting verrekenen en heeft het verdragsbescherming.

Voor de inkomstenbelasting hoeft u geen fictief rendement meer aan te geven in box 2. U bent alleen box 2-heffing verschuldigd over werkelijke dividenduitkeringen of bij verkoop van de aandelen. De eventueel ingehouden dividendbelasting kunt u verrekenen met uw inkomstenbelasting.​

Voor de OFGR met VBI-status geldt hetzelfde als voor de NV met VBI-status. Voor de OFGR speelt er ook nog iets anders, namelijk de afschaffing ervan. Maar daarvoor geldt wel een overgangsregeling. Als uw familie-VBI is vorm gegeven als OFGR, kunt u gebruik maken van de aandelenfusie-faciliteit om de afrekening van box 2 te voorkomen en te bereiken dat uw entiteit belastingplichtig voor de Vpb blijft.

De internetconsulatie liep tot 5 april 2023. Het definitieve wetsvoorstel zal waarschijnlijk op Prinsjesdag worden ingediend. De bedoeling is dat de aangekondigde wijzigingen ingaan op 1 januari 2024. Overleg met uw fiscaal adviseur wat de beste opties voor u zijn. Wij houden u via onze blogs op de hoogte van de ontwikkelingen.

Geschreven naar de stand van zaken op 26 april 2023.