Stiefkinderen betrekken bij uw nalatenschap? Drie aandachtspunten
Samengestelde gezinnen, waarbij er zowel eigen kinderen als stiefkinderen zijn, komen steeds vaker voor. Of misschien heeft u zelf geen kinderen, maar wel stiefkinderen. Als u geen testament heeft, dan zijn alleen uw eventuele partner* en/of uw eigen kinderen uw erfgenamen. Uw stiefkinderen erven namelijk niet automatisch. Drie aandachtspunten als u uw stiefkinderen wilt betrekken bij uw nalatenschap.
1. Stiefkinderen tot erfgenaam benoemen
Wilt u dat uw stiefkinderen ook erven? Dan moet u dat in een testament regelen. U kunt hen tot erfgenaam benoemen of via een legaat van u laten erven. Sinds 2003 is het mogelijk om stiefkinderen te betrekken in de zogenoemde wettelijke verdeling. Dit houdt in dat uw partner de gehele nalatenschap krijgt en dat de kinderen en de stiefkinderen een vordering krijgen ter grootte van hun erfdeel. Deze vordering is in principe pas opeisbaar bij het overlijden van uw partner.
2. Vrijstellingen en tarieven
Als uw stiefkinderen ook van u erven, dan worden zij qua tarief en vrijstelling gelijk behandeld als uw kinderen. Dit betekent dat ze de eerste € 20.371 (2018) belastingvrij ontvangen. Tot een bedrag van € 123.248 betalen zij 10% erfbelasting en daarboven 20%.
3. Legitieme portie
Uw eigen kinderen hebben recht op een zogenoemde legitieme portie. De legitieme portie is de helft van wat zij op grond van het wettelijk erfrecht zouden krijgen, waarbij rekening wordt gehouden met (bepaalde) in het verleden gedane schenkingen. De legitieme portie van uw eigen kinderen wordt niet verminderd door het feit dat u ook uw stiefkinderen in uw testament hebt opgenomen. Maar de wetgever beschermt een stiefkind tot op zekere hoogte wel als uw eigen kind een beroep op zijn legitieme portie zou doen. Dit laatste licht ik aan de hand van een voorbeeld toe.
Voorbeeld
Pieter Blauw is weduwnaar en heeft één zoon en drie stiefdochters. De nalatenschap van Pieter is € 1.000.000. Pieter heeft na het overlijden van zijn echtgenote een testament gemaakt waarin hij zijn zoon en drie stiefdochters tot erfgenaam benoemt, ieder voor gelijke delen. De legitieme portie van de zoon zou de helft van € 1.000.000 geweest zijn, te weten € 500.000. Op grond van het testament zijn er echter vier erfgenamen. Dit houdt in dat iedereen € 250.000 erft. De zoon erft dus een lager bedrag dan zijn legitieme portie, maar in deze situatie kan hij toch geen aanspraak maken op zijn legitieme portie. Alleen als één stiefdochter in dit voorbeeld meer zou krijgen dan € 250.000 kan hij voor dat meerdere wel aanspraak maken op zijn legitieme portie. Dat gaat dan ten koste van deze stiefdochter.
*Met partner wordt hier de persoon bedoeld waarmee u gehuwd bent of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan. Een partner waarmee u een notariële samenlevingsovereenkomst bent aangegaan, erft niet van u op basis van de wettelijke regeling.