Bent of wordt u commissaris? Dit zijn de fiscale aspecten

Een commissaris moet naar eigen inzicht en volledig onafhankelijk diens werkzaamheden kunnen uitvoeren. Er is geen sprake van een dienstbetrekking, omdat daarvoor de vereiste gezagsverhouding ontbreekt. 

Sinds 1 januari 2017 wordt de arbeidsverhouding van de commissaris ook niet meer standaard aangemerkt als een fictieve dienstbetrekking voor de loonbelasting. De vennootschap waar de commissaris werkzaam is, hoeft dus geen loonbelasting en premie volksverzekeringen in te houden op de commissariaatvergoeding en geen inkomensafhankelijke bijdrage Zorgverzekeringswet (Zvw) te betalen. De belastingen en premies worden bij de commissaris zelf geheven.

Een commissaris kan onder voorwaarden wel opteren om te worden onderworpen aan de loonbelasting (de zogenoemde ‘opting-in’-regeling). Om hiervan gebruik te maken, moet de commissaris vooraf via een gezamenlijke verklaring van zichzelf en de vennootschap (de inhoudingsplichtige) aan de Belastingdienst melden dat de arbeidsverhouding als dienstbetrekking moet worden gezien. Deze regeling is alleen mogelijk als de werkzaamheden van de commissaris aangemerkt worden als resultaat uit overige werkzaamheden en dus niet als ondernemer. Op dit onderscheid gaan we hierna in bij de inkomstenbelasting. 

Voor de inkomstenbelasting moet worden beoordeeld of de commissariaatvergoeding die u ontvangt belast wordt als winst uit onderneming of als resultaat uit overige werkzaamheden. Er is geen sprake van belastbaar loon.

De Belastingdienst is van mening dat de beloning van een commissaris in beginsel is aan te merken als belastbaar resultaat uit overige werkzaamheden. Als sprake is van meerdere commissariaten, kunnen deze samen mogelijk worden aangemerkt als onderneming (of zelfstandig beroep). In de rechtspraak zijn voorbeelden te vinden van meerdere commissariaten van één persoon die wel worden aangemerkt als onderneming, maar ook van meerdere commissariaten van één persoon die niet worden aangemerkt als onderneming. Een belangrijk aspect hierbij is de mate waarin u als commissaris ondernemersrisico loopt. De Hoge Raad lijkt hierbij de nadruk te leggen op de omvang van de aansprakelijkheidsrisico’s in combinatie met het risico van het wegvallen van commissariaten en het niet meer werven van nieuwe commissariaten.

Het voordeel van het aanmerken van de commissariaatvergoeding als winst uit onderneming ten opzichte van resultaat uit overige werkzaamheden bestaat uit de fiscale ondernemingsfaciliteiten. Die fiscale faciliteiten bestaan onder meer uit de zelfstandigenaftrek (2024: € 3.750) en de mkb-winstvrijstelling (2024: 13,31% van de winst). Om recht te hebben op de zelfstandigenaftrek moet u, behalve dat u als ondernemer aangemerkt wordt, voldoen aan het urencriterium. Dit betekent dat u minimaal 1.225 uur per kalenderjaar aan uw onderneming moet besteden. 

Is het mogelijk om een commissariaat uit te oefenen via een BV? Deze vraag wordt vaak gesteld. Op grond van het Burgerlijk Wetboek kan een commissariaat alleen worden vervuld door een natuurlijk persoon. Dit lijkt dus met elkaar te botsen. 

De Belastingdienst is van mening dat een commissaris wordt benoemd op basis van diens persoonlijke kwaliteiten. Dit betekent in beginsel dat de werkzaamheden slechts door de commissaris persoonlijk en voor diens rekening en risico kunnen worden verricht. Deze werkzaamheden kunnen dus niet voor rekening en risico van de vennootschap worden verricht. Ook al wordt de commissariaatvergoeding overgemaakt naar de commissaris-BV, fiscaal wordt deze hele vergoeding rechtstreeks toegerekend aan de commissaris in privé. De BV wordt op die manier in feite weggedacht door de Belastingdienst.

Voorbeeld
Een BV ontvangt een vergoeding van € 30.000 per jaar voor het uitvoeren van één commissariaat. De directeur-grootaandeelhouder (DGA) van de BV is degene die de werkzaamheden als commissaris verricht. Naast de commissariaatwerkzaamheden vinden vanuit de BV geen andere activiteiten plaats. De Belastingdienst vindt dat in zo’n situatie de vergoeding van € 30.000 per jaar bij de DGA in de inkomstenbelasting belast is als resultaat uit overige werkzaamheden. Over deze inkomsten is de DGA ook een inkomensafhankelijke bijdrage Zvw verschuldigd.

Het standpunt van de Belastingdienst wordt anders, als sprake is van meerdere commissariaten die aangemerkt worden als een onderneming. Eigenlijk is dit dus dezelfde ondernemingstoets als die voor de inkomstenbelasting. Een dergelijke onderneming kan volgens de Belastingdienst worden ingebracht in een BV. Het uitgangspunt dat alleen natuurlijke personen commissaris kunnen zijn, staat hierbij niet in de weg. Fiscaal is in deze situatie sprake van een reële BV. In dat geval is de commissariaatvergoeding winst voor de BV en belast met vennootschapsbelasting. De DGA die de werkzaamheden verricht, moet een gebruikelijk loon krijgen.

Overweegt u uw commissariaten onder te brengen in een BV? Gezien de mogelijke onduidelijkheden in de fiscale behandeling van een commissaris-BV is het raadzaam om de fiscale gevolgen vooraf door uw fiscalist af te laten stemmen met de Belastingdienst.

Heeft u één of meer commissariaten of wordt u binnenkort commissaris? De complexe wet- en regelgeving en toenemende eisen op gebied van compliance vragen om kennis en ervaring. Bij Van Lanschot Kempen bankiert u bij een team van specialisten zodat we onder andere rekening kunnen houden met uw compliance-eisen en persoonlijke vermogensvraagstukken en daarnaast uw privacy extra kunnen waarborgen.

Van Lanschot Kempen voor Executives:
✔ Oplossingen die rekening houden met wet- en regelgeving en toenemende compliance-eisen
✔ Ruim twintig jaar expertise in private banking voor bestuurders en commissarissen
✔ Altijd een persoonlijk aanspreekpunt, óók in de avonduren en in het weekend
✔ Privacy en integriteit gewaarborgd
✔ Compliant beleggen ook in eigen aandeel
✔ Exclusieve netwerkbijeenkomsten