Hoge Raad: geen bezwaar gemaakt, geen compensatie box 3
Op 20 mei 2022 heeft de Hoge Raad eerder dan verwacht opnieuw een belangrijke uitspraak gedaan over box 3. Een belastingplichtige die zich niet bij de massaalbezwaarprocedure heeft aangesloten en van wie de aanslag inkomstenbelasting voor de jaren 2017 en 2018 onherroepelijk vaststaat, heeft geen recht op de box 3-compensatie. In dat geval bestaat ook geen recht op ambtshalve vermindering van de aanslag.
Even het geheugen opfrissen: hoe zit het ook al weer?
Box 3-compensatie
De spaarvariant gaat uit van drie forfaits: rendement op spaargeld, rendement op overige bezittingen en rente op schulden. Het rendement op spaargeld wordt vastgesteld op basis van de depositorente. Dat komt neer op 0,25% voor 2017, aflopend naar bijna 0% in de jaren erna. Voor de overige bezittingen wordt – net als nu – aangesloten bij een voortschrijdend gemiddeld rendement van beleggingen (bestaande uit obligaties, aandelen en onroerend goed) van de afgelopen vijftien jaar. In 2017 ging dat om 5,39%, in 2022 is dat opgelopen tot ca. 5,53%. De rente op schulden is gerelateerd aan de hypotheekrente: 3,43% in 2017, aflopend naar ca. 2,5% in 2022.
In plaats van de huidige fictieve vermogensverdeling, wordt bij de spaarvariant dus gekeken naar de werkelijke verdeling van het box 3-vermogen tussen spaargeld en overige bezittingen van iedere individuele belastingplichtige. Daar wordt het fictieve rendement over berekend. Vervolgens wordt dat rendement verminderd met de fictieve rente over de box 3-schulden.
Wel bezwaar gemaakt
Het kabinet kiest er in eerste instantie voor om alleen de 60.000 belastingplichtigen te compenseren die meegedaan hebben aan het massaal bezwaar over de jaren 2017 tot en met 2020. Deze groep krijgt voor 4 augustus 2022 bericht. Overigens biedt de Hoge Raad hen de ruimte om opnieuw naar de rechter te gaan, als zij de geboden compensatie onvoldoende vinden.
De uitwerking van de spaarvariant hoeft niet per se te betekenen dat u geld terugkrijgt. De gewijzigde systematiek leidt er weliswaar toe dat u over spaargeld nagenoeg geen belasting betaalt, maar kan ertoe leiden dat uw effectenportefeuille, een vordering of tweede woning zwaarder wordt belast.
Geen bezwaar gemaakt
Nu de Hoge Raad zich heeft uitgesproken is de staatssecretaris aan zet. Op 2 februari 2022 heeft een Kamermeerderheid bij hem aangedrongen op een ruimhartige compensatie, een oplossing ‘die recht doet aan spaarders’, en niet alleen voor degenen die bezwaar hebben gemaakt. Op basis van de Hoge Raad-uitspraak is de staatssecretaris niet verplicht tot het verlenen van compensatie aan de niet-bezwaarmakers.
Eind juni vergadert de vaste commissie voor Financiën opnieuw over de contouren van de box 3-heffing op basis van werkelijk rendement. Het kabinet zal pas rond Prinsjesdag 2022 een besluit nemen over de niet-bezwaarmakers.
Samenvattend
- Heeft u geen bezwaar gemaakt voor de jaren 2017 tot en met 2018 en is uw aanslag definitief opgelegd, dan is het niet zinvol om alsnog om ambtshalve vermindering van de aanslag te verzoeken*. Het is afwachten of het kabinet u alsnog tegemoet komt.
- Als voor uw aangifte over 2017 tot en met 2020 nog geen definitieve aanslag is opgelegd dan zal deze aangifte worden afgehandeld volgens de spaarvariant.
- Alle aangiftes over het belastingjaar 2021 en 2022 worden ook volgens de spaarvariant afgehandeld. U hoeft daar zelf geen actie voor te ondernemen.
Door middel van deze blogs houden wij u ervan op de hoogte als er toch compensatie komt voor de niet-bezwaarmakers.
Geschreven naar de stand van zaken op 23 mei 2022.
*Geen bezwaar – verzoek ambtshalve vermindering
Een aanslag staat onherroepelijk vast als er geen bezwaar of beroep meer openstaat. De belastingplichtige kan de belastinginspecteur nog wel verzoeken de aanslag ambtshalve te verminderen. Een aanslag die op een te hoog bedrag is vastgesteld kan onder voorwaarden door de Inspecteur alsnog worden verminderd. Een van de voorwaarden is dat de aanslag alleen alsnog verminderd kan worden op basis van wetgeving die al van kracht was op het moment dat de aanslag definitief werd vastgesteld.