Amerikaanse inflatie iets lager dan gevreesd, maar de voortdurende handelsspanningen drukken het sentiment.

 

Financiële markten

• Naast het politieke schouwspel in de Verenigde Staten waren de nieuwe inflatiegegevens de belangrijkste marktontwikkelingen van afgelopen week. De cijfers gaven een gemengd beeld.
   
• Zo kwam de CPI-inflatiebarometer voor februari net onder de verwachting uit: de kerninflatie bedroeg 0,2% tegenover een verwachte 0,3%. Dit zorgde voor een lichte opluchting bij beleggers. Het signaal dat de Amerikaanse prijsdruk mogelijk iets van haar hardnekkigheid verliest, werd dan ook positief ontvangen.
   
• Een soortgelijk signaal kwam vanuit de producentenprijzen (PPI), zeg maar de prijzen ‘bij het verlaten van de fabriekspoort’. Deze bleven in februari stabiel ten opzichte van januari, terwijl een stijging van 0,3% werd verwacht.
   
• Dit betekent echter niet dat de hardnekkige kenmerken van het Amerikaanse prijsbeeld plots verdwenen zijn. Zowel bij de CPI als bij de PPI stelden juist die componenten teleur die direct doorwerken in de PCE-prijsindex, de inflatiemaatstaf die voor de Federal Reserve (Fed) het meest relevant is. Per saldo zullen de nieuwste inflatiecijfers de Fed er niet toe verleiden om de beleidsrente snel te verlagen. Later meer hierover.
   
• Verder blijft natuurlijk de onzekerheid over de handelstarieven een belangrijke factor. De afgelopen dagen was er opnieuw de gebruikelijke wispelturigheid, bijvoorbeeld rond het dan weer wél, dan weer niet verhogen van de heffingen op Canadees staal en aluminium tot 50%. Dit zou het dubbele zijn van het generieke tarief dat medio vorige week effectief werd ingevoerd.
   
• Verder bevestigde Trump opnieuw dat 2 april een belangrijke dag wordt. Op die datum zou het rapport over de zogenaamde ‘wederkerige tarieven’ klaar moeten zijn. Hierin wordt bepaald dat landen of regio’s heffingen opgelegd krijgen die gelijk zijn aan de tarieven die zij zelf hanteren op Amerikaanse producten.
   
• Om de exacte percentages te bepalen, eigent de VS zich bovendien het recht toe om factoren zoals de BTW en technische specificaties waaraan producten moeten voldoen, mee in rekening te nemen. Wat impliceert dat er best wat ruimte voor ‘arbitraire’ uitkomsten is.
   
• In een scenario waarin Amerikaanse importeurs uiteindelijk gemiddeld 20% aan tarieven betalen – tegenover net geen 3% vóór de inauguratie van Trump – zal dat de Amerikaanse economie schaden en de inflatie opdrijven. Beide effecten worden geschat op ongeveer een klein procentpunt.
   
• Ook Amerikaanse consumenten maken zich steeds meer zorgen over de impact van de aankomende tarievenslag. Het consumentenvertrouwen neemt af, terwijl de inflatieverwachtingen juist oplopen. Voor de komende twaalf maanden wordt inflatie van maar liefst 4,9% verwacht, terwijl de verwachting voor de komende vijf jaar op 3,9% ligt.
   
• Ondanks een sterke laatste handelsdag sloot de S&P 500 de week af met een verlies van 2,3%. In Europa volgde de Europe Stoxx 600 een vergelijkbaar patroon, zij het in mindere mate (-1,2%).
   
• Op de obligatiemarkten waren er weinig uitgesproken bewegingen. De Amerikaanse tienjaarsrente schommelt rond de 4,25%, na een scherpe daling sinds medio januari. Die daling ging hand in hand met een veranderende perceptie van het ‘Trump-effect’ op de economie. Lag de focus aanvankelijk op groeibevorderende maatregelen, zoals deregulering en belastingverlagingen, nemen nu geleidelijk de zorgen toe over hoe het beleid werkelijk uitpakt.
   
• Toch zou het voorbarig zijn om een Amerikaanse  recessie aan te kondigen. Kijk bijvoorbeeld maar naar de aanhoudend stevige arbeidsmarkt.

 

Macro-economische ontwikkelingen

De (verwachte) cijfers

 

Verenigde Staten

• Komende woensdag staat een beleidsbijeenkomst van de Fed op de agenda. Gezien het recente inflatienieuws (zie boven) en de onzekerheid over de toekomstige handelstarieven, is de verwachting dat de centrale bankiers op de handen blijven zitten. Powell lijkt zich bovendien niet al te veel zorgen te maken over de Amerikaanse economie.
   
• Toch zijn er signalen dat de groei wat aan kracht verliest. Met name de consument lijkt voorzichtiger te worden, zoals eerder aangestipt. Vanmiddag worden de kleinhandelsverkopen over februari gepubliceerd.
   
• Naast het rentebesluit krijgen wij ook een update over de verwachtingen van de individuele centrale bankiers voor groei, inflatie en rente in 2025 en 2026. Dit kan inzicht geven in de vraag of de Fed bij een hoger prijsniveau als gevolg van importheffingen bereid zou zijn om door zo’n eenmalige prijsschok heen te kijken.
   
• Tijdens de bijeenkomst in januari gaven enkele beleidsmakers aan dat het lastig zal zijn om inflatie als gevolg van economische ontwikkelingen te onderscheiden van inflatie door handelstarieven. Dit zou betekenen dat de rente omhoog moet bij een heropleving van de inflatie, zelfs als die grotendeels door heffingen wordt veroorzaakt.
   
• We zullen zien hoe de Fed hierop reageert als dit scenario zich voordoet. Mocht deze afweging op enig moment moeten worden gemaakt, dan zal de uiteindelijke beslissing waarschijnlijk afhangen van het bredere economische plaatje. Bij een afkoelende arbeidsmarkt zal de Fed bijvoorbeeld eerder geneigd zijn door de stijgende prijzen heen te kijken dan in een situatie waarin de economie nog sterk groeit.

 

Europa

• In Duitsland worden deze week de aangekondigde defensieplannen en de versoepeling van de schuldenrem, bedoeld om investeringen in infrastructuur te financieren, ter goedkeuring aan het parlement voorgelegd.
   
• Uiteindelijk zal dit de Duitse (en Europese) economie een impuls geven. Op langere termijn is echter vooral de signaalfunctie van belang: het signaal dat Duitsland opnieuw een meer centrale, Europese rol wil spelen, met een andere houding tegenover het begrotingsbeleid.

 

Belangrijke macro-economische publicaties

Van 17 maart tot en met 21 maart
Publicatiedag	Regio	Publicatie van	Periode	Consensus
Maandag	VS	Kleinhandelsverkopen MoM	Feb	-0,9%
Dinsdag	VS	Industriële productie MoM	Feb	0,5%
Woensdag	VS	Fed-beleidsbijeenkomst

 

Luc Aben is hoofdeconoom bij Van Lanschot Kempen