Financiële markten

• De aandelenmarkten hebben er een beweeglijke week op zitten. Beleggers wisselden hun aandacht tussen de hoge waarderingen van sommige (technologie)bedrijven en de macro-economische cijfers. Per saldo sloot de S&P500 de week 1,6% lager af. De Europe Stoxx 600 verloor 1,2%.
   
• Door de shutdown varen wij nog steeds grotendeels in de mist over de stand van de Amerikaanse economie. Er klinken inmiddels geluiden dat politici mogelijk tot een compromis komen, maar voorlopig moeten wij het doen met economische cijfers die normaal gesproken minder aandacht krijgen.
   
• Volgens de Amerikaanse loonstrokenverwerker ADP kwamen er in oktober 42.000 nieuwe banen bij in de private sector. Dat was beter dan verwacht (32.000) en vooral een duidelijke verbetering ten opzichte van september, toen er volgens ADP nog 29.000 banen verloren gingen. De markten reageerden positief.
   
• Een voorzichtiger boodschap kwam vanuit het Challenger, Gray & Christmas-rapport. Normaal gesproken krijgt dat weinig aandacht, maar bij gebrek aan andere economische cijfers sloegen markten toch aan op de suggestie dat ondernemingen fors meer ontslagrondes zullen doorvoeren. Zowel aandelen als rentes daalden. Kortom, de signalen vanuit de Amerikaanse arbeidsmarkt waren gemengd.
   
• Bemoedigender was het nieuws uit de Amerikaanse dienstensector. De nieuwe ISM-aankoopmanagersindex overtrof de verwachtingen, ook de deelindicator voor nieuwe orders liet een duidelijke verbetering zien. Dat belooft iets goeds voor de economische dynamiek in de komende periode. Sinds het voorjaar flirtte deze ISM-barometer af en toe met het niveau dat eerder op economische krimp dan op groei duidt - dat bleek achteraf te voorzichtig. De huidige opleving is hoe dan ook welkom nieuws in een tijd waarin de shutdown de informatiestroom beperkt.
   
• Minder positief was de toename van de prijsdruk in de dienstensector. Die bereikte een niveau dat wij sinds eind 2022 niet meer hebben gezien. Dat bevestigt de boodschap van Fed-voorzitter Powell na de recente beleidsvergadering: een nieuwe renteverlaging in december is allesbehalve zeker. De onzekerheid over de inflatoire impact van de importheffingen blijft bestaan.
   
• Wat de importheffingen betreft, is het Hooggerechtshof begonnen met de behandeling van de klacht dat Trump zijn presidentiële bevoegdheden zou hebben overschreden met de zogenoemde ‘wederkerige tarieven’. Trump stelt dat de handelsonevenwichten de nationale veiligheid in gevaar brengen, waardoor de president zelfstandig maatregelen mag nemen.
   
• Een uitspraak laat nog enkele maanden op zich wachten, maar tijdens de hoorzitting van afgelopen week uitten meerdere rechters al kritische geluiden. Een eventueel verlies voor het Witte Huis zou echter niet automatisch betekenen dat de wederkerige tarieven van tafel gaan. Er bestaan andere juridische routes, al zijn die complexer, tijdrovender en zouden ze opnieuw een periode van onzekerheid inluiden.
   
• Bovendien hebben de Verenigde Staten de opbrengsten van de heffingen nodig om het begrotingstekort enigszins te beperken. Het is onzeker of alternatieve maatregelen evenveel inkomsten zouden opleveren. Een verwerping door het Hooggerechtshof kan bovendien betekenen dat de tot dusver geïnde bedragen moeten worden terugbetaald. Die teller staat inmiddels op ongeveer $100 miljard.
   
• Kortom, er staat veel op het spel. Niet alleen met betrekking tot het handelsdossier of de gevolgen voor de overheidsfinanciën, maar ook wat betreft de bredere vraag hoe ver een president kan gaan in het inroepen van een ‘noodtoestand’ om het Congres buitenspel te zetten.

 

Macro-economische ontwikkelingen

De (verwachte) cijfers
 

Verenigde Staten

• Zoals eerder aangegeven moeten wij het in de VS voorlopig doen met cijfers die doorgaans minder aandacht krijgen, zoals de NFIB-index die het vertrouwen meet bij kleinere ondernemingen.
   
• Dat vertrouwen blijft op een redelijk niveau, al zijn er zorgen over de inflatie en over verstoringen in de aanvoerketens als gevolg van het handelsbeleid.

Eurozone

• In de eurozone lijken de PMI-aankoopmanagersindices op een lichte versnelling van de economische dynamiek te wijzen, zelfs in de zwaar getroffen industrie. Dat betekent echter niet dat de sector goed presteert of dat de recente verbetering zal aanhouden.
   
• Zo nam de Duitse industriële productie in september wel toe, maar minder dan verwacht. Daarnaast maken de recente onzekerheden over de levering van Chinese chips aan de Europese industrie opnieuw duidelijk hoe kwetsbaar en afhankelijk ons continent blijft op het mondiale economische en geopolitieke toneel.
   
• Aanstaande vrijdag worden de cijfers over de industriële productie in de gehele eurozone voor de maand september gepubliceerd.

 

Belangrijke macro-economische publicaties

Van 10 november tot en met 14 november
Publicatiedag	Regio	Publicatie van	Periode	Consensus
Dinsdag	Duitsland	ZEW Index	Nov	42,5
	Verenigde Staten	NFIB Index	Okt	98,3
Donderdag	Eurozone	Industriële productie YoY	Sep	0,8
Vrijdag	China	Industriële productie YoY	Okt	5,6%
		Kleinhandelsverkopen YoY	Okt	2.7%
	Eurozone	BBP Q0Q (2de schatting)		0,2%