Erfbelasting “betalen” met kunst: dit zijn de aandachtspunten

Via de kwijtscheldingsregeling erfbelasting kun je als erfgenaam een deel van de erfbelasting betalen met bepaalde kunstvoorwerpen die onderdeel zijn van de nalatenschap. Concreet betekent dit dat het kunstvoorwerp wordt overgedragen aan de Nederlandse Staat en in bruikleen wordt gegeven aan een museum. Dit kan een interessante optie zijn, omdat je dan geen liquide middelen hoeft te gebruiken om de erfbelasting te betalen. De erfbelasting wordt op deze manier dus kwijtgescholden. Bovendien wordt de kwijtschelding verhoogd met 20% van de waarde van de kunst. Dat maakt de regeling mogelijk extra aantrekkelijk. Stel je erft een kunstvoorwerp met een waarde van € 100.000, dan bedraagt de maximale kwijtschelding van de erfbelasting € 120.000. Het is ook mogelijk om meerdere kunstvoorwerpen aan te bieden voor deze regeling.

Niet alle kunstvoorwerpen komen in aanmerking voor deze regeling. De kunstwerken moeten voldoen aan specifieke criteria en worden beoordeeld door een speciaal aangestelde adviescommissie.

Wil je gebruikmaken van deze regeling? Dan moet je een aanvraag indienen binnen acht weken nadat de aanslag erfbelasting is vastgesteld. In het algemeen wordt de aanslag erfbelasting ongeveer een jaar na het overlijden opgelegd. Maar dit kan ook later zijn, bijvoorbeeld als uitstel voor de aangifte erfbelasting is aangevraagd.

Je brief met je aanvraag stuur je naar het adres van het belastingkantoor zoals vermeld op de aanslag erfbelasting. Met deze brief moet je een aantal documenten meesturen, zoals een beschrijving van het kunstvoorwerp en een actueel taxatierapport. Daarnaast moet je een brief toevoegen van de directeur van een museum dat de kunst in bruikleen wil krijgen. In de brief van de directeur moet de motivatie staan waarom het betreffende kunstwerk een waardevolle aanvulling is op de collectie en waarom het past binnen het verzamel- en tentoonstellingsbeleid van het museum.

De aanvragen om erfbelasting met kunst te betalen, worden beoordeeld door een onafhankelijke commissie die ongeveer vier keer per jaar bijeenkomt. Als de commissie positief besluit, worden de kunstwerken ingeschreven bij de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed (RCE). Vervolgens worden ze in bruikleen gegeven aan het beoogde museum.

Als je erfbelasting wilt betalen met kunst, dan moet er in korte tijd veel geregeld worden. Om dat te voorkomen, is het ook mogelijk dat degene die de kunst bezit (bijvoorbeeld een van je ouders) zelf al voor diens overlijden de aanvraag gaat voorbereiden. Je ouder kan dan, eventueel samen met jou, contact leggen met een museum en de aanvraag zelfs al indienen bij het Ministerie van Financiën. Hierdoor kan de commissie de aanvraag op dat moment al beoordelen. Als je ouder later komt te overlijden, dan hoeft de kunst alleen opnieuw te worden getaxeerd.

Wil je gebruikmaken van de kwijtscheldingsregeling erfbelasting en wil je dus erfbelasting betalen met een kunstvoorwerp? Dan zijn er een aantal belangrijke aandachtspunten. Overleg altijd met je fiscalist en ook met het betreffende museum. Wil je kunst schenken of nalaten aan goede doelen? Onze filantropie-experts wisselen graag van gedachten met je over de mogelijkheden. Neem daarvoor contact op met Eva Kalis hoofd Filantropie Services. Meer informatie vind je op onze Filantropie Services-pagina.

 

Geschreven naar de stand van zaken op 17 april 2025.