Miljonair zijn vergt tijd

Volgens het CBS konden begin vorig jaar 106.200 huishoudens zich miljonair* noemen. Dat komt overeen met 1,4% van alle particuliere huishoudens in Nederland. Procentueel is het aantal miljonairshuishoudens gelijk gebleven, terwijl in absolute zin hun aantal met 500 is gestegen. Het gemiddelde vermogen bedraagt € 2,9 miljoen. Een ruime meerderheid (62%) heeft een vermogen tussen € 1 miljoen en € 2 miljoen. Rond 29% heeft een vermogen tussen € 2 miljoen en € 5 miljoen en nog altijd zo'n 10.000 miljonairs in ons land bezitten meer dan € 5 miljoen.

*Onder miljonairs verstaan we particuliere huishoudens met een vermogen van minstens € 1 miljoen, exclusief de waarde van de eigen woning en de eventueel daarop rustende hypotheekschuld. In de rapportage vorig jaar kwamen we op 107.700 miljonairshuishoudens. Dit cijfer is op een later moment door het CBS naar beneden bijgesteld tot 105.700.

Van alle provincies wonen relatief de meeste miljonairs in Zeeland (1,8%), gevolgd door Utrecht (1,6%). Terwijl in Utrecht dat aantal al jaren stabiel is, is in Zeeland een duidelijke toename in het aantal miljonairs te zien. In Zeeuws-Vlaanderen is het percentage in vier jaar tijd gestegen van 1,1% naar 2% en in de rest van Zeeland van 1,5% naar 1,8%. Qua woonplaatsen blijven Laren (NH), Blaricum en Bloemendaal met 10% de dichtstbevolkte miljonairsplaatsen van Nederland.

Ruim 65% van de miljonairs is actief (geweest) als ondernemer en inkomen uit de eigen onderneming vormt voor de meeste miljonairs dan ook de belangrijkste inkomstenbron. Voor tweederde van de ondernemers heeft het eigen bedrijf een hoge, zo niet de hoogste, prioriteit en heeft men daarvoor in de privésfeer offers gemaakt. Die emotionele band zorgt ervoor dat zes van de tien het eigen bedrijf niet meteen zouden verkopen, zelfs als er een goed bod wordt gedaan. Bij de vrouwelijke miljonair-ondernemer is die binding nóg sterker: slechts 15% zou bij een goed bod een eventuele verkoop overwegen.

Opvallend is dat bijna één op de vijf ondernemende miljonairs actief is in de landbouw. Daarvan is ongeveer de helft actief in de veeteelt en een kwart in bedrijven die granen of groenten telen. Plaats twee tot en met vijf van sectoren waarin miljonairs actief zijn, zijn financiële dienstverlening (accountantskantoren, assurantiekantoren, belastingadviseurs etcetera), handel, specialistische zakelijke diensten (zoals advocatenkantoren) en zorg (medisch specialisten en tandheelkundige beroepen).

Van de bezittingen van miljonairs bestaat 13% uit bank- en spaartegoeden. Bijna de helft (48%) bestaat uit vermogen in de BV en ondernemingsvermogen. Bij niet-miljonairs is dit juist omgekeerd en bestaat ruim de helft uit bank- en spaartegoeden en 12% uit vermogen in de BV en ondernemingsvermogen. Het aandeel onroerend goed (naast de eigen woning) in het totale vermogen is bij niet-miljonairs iets hoger. De gemiddelde waarde daarvan laat echter grote verschillen zien. Bij miljonairs bedraagt deze € 869.000. Bij niet-miljonairs is dat € 182.000.

Miljonairs besteden redelijk wat tijd aan hun financiële planning. Zes op de tien trekken hier een paar uur per maand voor uit. Ruim een kwart is er zelfs een paar uur per week mee bezig. De adviseurs van Van Lanschot kunnen veel werk uit handen nemen maar van de vermogende wordt ook eigen inzet verwacht. kijkt naar de complexe regelgeving die een (fiscaal) optimale vermogensstructuur steeds bewerkelijker maakt. Welke onderwerpen vragen zoal de aandacht van de miljonair?

1. Vermogensoverdracht
Bijna de helft van de miljonairs met meerderjarige kinderen heeft deze al voorbereid op de vermogensoverdracht. Opvallend is dat ruim 28% dat nog niet heeft gedaan en dat voorlopig ook niet van plan is. Vrouwen, groot-miljonairs en ouderen bereiden hun kinderen vaker voor op het hebben van vermogen. De tweederde die de kinderen al heeft voorbereid, heeft dit gedaan door een deel van het vermogen over te dragen en/of door zelf het gesprek met hen aan te gaan. Fiscale wetgeving biedt daarbij kansen. Sinds dit jaar is het weer mogelijk om onder voorwaarden een onbelaste schenking van € 100.000 ten behoeve van de eigen woning te doen. In de praktijk blijkt het nodig om goed na te gaan of aan alle voorwaarden wordt voldaan. Geïnteresseerd? Lees dit blog over schenken.

Daarnaast hebben miljonairs duidelijk nagedacht over de mogelijke situatie dat zij op een bepaald moment niet meer in staat zijn zelf voor hun vermogen te zorgen. Bijna 40% heeft een levenstestament opgesteld met daarin een machtiging voor de kinderen en bijna 30% is met de kinderen bij een adviseur langsgeweest.

2) Investeren met impact
Miljonairs denken steeds vaker na over de mogelijkheden om met hun geld ook bij te dragen aan een betere wereld. Een op de zeven houdt zich bijvoorbeeld al actief bezig met impact investing. Daarbij gaat het om investeringen die vooral ook positieve maatschappelijke effecten tot doel hebben. Financieel rendement is daarbij wel van belang, maar niet het belangrijkst. 30% van de miljonairs vindt het onderwerp interessant. Hoe jonger de miljonair, hoe groter de interesse voor het onderwerp. Degenen die zich al bezighouden met impact investing steken daar gemiddeld 16% van hun vermogen in en zijn bereid dat naar 20% te verhogen. Milieu, duurzame energie en onderwijs zijn de thema’s waar men bij voorkeur in investeert.

3) Behoud levensstijl

Veruit de belangrijkste doelen waar vermogen voor gereserveerd wordt zijn het in stand houden van de huidige levensstijl en het pensioen, gevolgd door schenkingen aan de familie. De oudere generatie reserveert meer voor goede doelen, schenken aan familie en het inkopen van zorg. Jongeren daarentegen reserveren vaker om eerder te kunnen stoppen met werken, de studie van de kinderen, het aflossen van de hypotheek en om te investeren in het eigen bedrijf.

Dat praktijk enwens soms uit elkaar lopen blijkt uit eigen ervaringen. Tijdens gesprekken met onze klanten blijkt dat 39% de wens heeft om individuele zorg in te kopen voor nu of later. Uit het onderzoek blijkt dat ‘slechts’ 17% van de miljonairs ook daadwerkelijk vermogen reserveert voor dit doel. Met de door ons ontwikkelde Zorgscan kunt u eenvoudig samen met een banker de mogelijkheden en kosten inzichtelijk maken die samenhangen met het inkopen van zorg. Wilt u zich inlezen? Bekijk dan de ZorgWijzer.

4) Meer beleggen, minder sparen
De huidige lage rentestand heeft volgens 63% van de miljonairs (veel) invloed gehad op de wijze waarop men met het vermogen omgaat. Sinds 2016 heeft 43% een kleiner deel van het vermogen ondergebracht in spaartegoeden en deposito’s. Daar staat tegenover dat 51% juist meer vermogen heeft ondergebracht in aandelen, beleggingsfondsen en vergelijkbare producten.

In vergelijking met voorgaande jaren heeft deze trend zich verder doorgezet. De lage rente, lagere verwachte beleggingsrendementen en hogere belastingdruk in box 3 hebben miljonairs er ook toe aangezet om na te denken of zij hun beleggingen in privé (box 3) aanhouden of juist (tijdelijk) in de BV (box 2) onderbrengen.

5) Actief beleid voor vermogen in de holding
Van het vermogen dat miljonairs in een holding hebben ondergebracht is gemiddeld driekwart beschikbaar om vrij te beleggen. Welke keuzes daarmee gemaakt worden, vraagt om actief beleid. Veel directeuren-grootaandeelhouders laten het vermogen in de eigen BV omdat ze de aanmerkelijk belangclaim van 25% willen uitstellen. Er is dan immers meer om mee te beleggen.

Bij lage verwachte rendementen is het fiscaal gezien ook lucratief om in de BV te beleggen. Verwachten we door een offensiever risicoprofiel hogere rendementen, dan kan het aantrekkelijk zijn om de tegoeden als dividend of lening aan de BV te onttrekken en in privé te beleggen. Meer weten? Lees het blog 'Overtollige liquide middelen in uw BV: wat doet u ermee?'

6) Wat doen we met de hypotheek?
Huren is weinig populair onder miljonairs. Slechts 10% woont in een huurwoning tegenover 45% van de niet-miljonairs. Gemiddeld bedraagt de waarde van de woning € 531.000, ruim tweemaal zoveel als de gemiddelde woning van niet-miljonairs (€ 242.000). Bij groot-miljonairs met een vermogen van € 10 miljoen of meer bedraagt de gemiddelde woningwaarde ruim € 1 miljoen.

Bij miljonairs is de hypotheek een belangrijk fiscaal instrument. Is er een BV met vrij vermogen, dan komt de vraag naar voren of het fiscaal niet beter is om de hypotheek over te sluiten naar de BV. Maar door de lage rente worden er op dit moment ook juist weer hypotheken van de BV naar de bank overgesloten. Daarnaast zien we door de stijging van het eigenwoningforfait bij woningen boven de € 1.060.000 ook de vraag komen om hypotheken ‘over te sluiten’ naar box 3.

Het beheer van vermogen vergt tijd, maar gelukkig blijft er ook tijd over voor hobby’s en ontspanning. Leuke dingen doen met gezin of familie staat op één. Ruim 79% besteedt hier minimaal 3 uur per week aan. Lezen en sporten om gezond te blijven zijn eveneens populair. Ongeveer 7 van de 10 miljonairs besteedt ook hier minimaal 3 uur per week aan.

Alhoewel een relatief kleine categorie, is het opvallend dat de oldtimer zeer geliefd is. Het aandeel met een oldtimer bedraagt 5% bij miljonairs met € 1 miljoen tot € 2 miljoen vermogen en 13% in de vermogensklasse van € 10 miljoen of meer. Onder niet-miljonairs heeft ‘slechts’ iets meer dan 1% een oldtimer.

Een laatste opvallend resultaat is dat meditatieve vrijetijdsbestedingen relatief laag scoren. Meer dan 7 van de 10 ondervraagden geeft aan daar geen tijd aan te besteden. Naast hobby’s en ontspanning wordt door de miljonair ook (veel) tijd gestoken in nevenfuncties (43%) en vrijwilligerswerk (57%).