Vermogen opbouwen met een ontvangen schenking? 4 mogelijkheden

Als je een eigen woning hebt, kun je de schenking gebruiken voor een extra aflossing op de hypotheek. Hierdoor worden je maandlasten lager. Een extra aflossing kan er ook voor zorgen dat je een lager rentepercentage gaat betalen. Als je lening lager wordt ten opzichte van de waarde van je huis, val je namelijk soms in een andere risicoklasse. Je betaalt dan minder risico-opslag. Vaak moet je dit zelf doorgeven aan je bank.

Let op: per kalenderjaar mag je meestal 10% of 20% van de oorspronkelijke hypotheek boetevrij aflossen. Los je meer af? Dan moet je mogelijk een boeterente betalen.

Heb je nog geen eigen woning? Dan kun je de schenking misschien gebruiken voor de aankoop van een woning. Aandachtspunt: gebruik je de schenking voor je eigen woning? Dan is je schenking niet meer vrij beschikbaar voor andere uitgaven. Denk dus goed na of je het geld ook op de langere termijn kunt missen.

Wil je het bedrag van de netto schenking gebruiken om vermogen op te bouwen voor later? Dan kun je kiezen voor een bancaire lijfrente in box 1. Een bancaire lijfrente is een geblokkeerde rekening waarop je kunt sparen en/of beleggen.

Met een lijfrente bouw je fiscaal voordelig vermogen op. De inleg op de lijfrenterekening kun je onder bepaalde voorwaarden namelijk fiscaal aftrekken in de aangifte inkomstenbelasting. Dat levert 37,48% tot 49,5% aan belastingvoordeel op van het bedrag dat je inlegt. Een ander belangrijk belastingvoordeel is dat het opgebouwde vermogen op de lijfrenterekening niet wordt belast in box 3. Je betaalt hierover dus niet jaarlijks de box 3-heffing. En mocht je komen te overlijden, dan gaat het lijfrentekapitaal over naar de erfgenamen zonder dat zij hierover erfbelasting moeten betalen.

Hoeveel je maximaal mag inleggen in een lijfrente is afhankelijk van je pensioentekort. Het pensioentekort wordt berekend aan de hand van de jaarruimte en de reserveringsruimte. Je kunt je jaarruimte eenvoudig uitrekenen met de tool van Evi of via de rekentool van de Belastingdienst.

Uiterlijk vijf jaar na het bereiken van de AOW-leeftijd moet het bedrag op de lijfrenterekening worden gebruikt voor lijfrente-uitkeringen. Deze lijfrente-uitkeringen zijn belast in box 1. Voor AOW-gerechtigden geldt een lager box 1-tarief van 17,92% tot een inkomen van maximaal € 38.441 (2025). Met een lijfrente kun je dus mogelijk ook een tariefvoordeel behalen: aftrek tegen maximaal 49,5% en belast tegen minimaal 17,92%.

Heb je een eigen BV? Dan kun je overwegen om de schenking als agio in je BV te storten. Hiervoor hoef je niet naar de notaris, je regelt dit met een aandeelhoudersbesluit (en agiostortingsovereenkomst). Let op: wil je het geld weer onbelast uit je BV halen? Daarvoor moet je wél naar de notaris. De agioreserve moet dan eerst worden omgezet in aandelenkapitaal en daarna moet dat kapitaal worden verminderd (afstempelen).

Het voordeel van vermogen in de BV is dat je geen belasting in box 3 betaalt. Je betaalt wel vennootschapsbelasting (Vpb) en box 2-heffing. Over de eerste € 200.000 winst is 19% Vpb verschuldigd, over het meerdere 25,8%. Als de BV de nettowinst uitkeert als dividend, betaal je daarover box 2-heffing. In 2025 bedraagt het tarief 24,5% over de eerste € 67.804 (bij fiscale partners wordt dit bedrag verdubbeld) en 31% over het meerdere. Als de lage Vpb van 19% van toepassing is en de lage box 2-heffing van 24,5% geldt, dan is de gecombineerde belastingdruk bijna 39% (2025).

In onderstaande tabel zie je wanneer het aantrekkelijker is om vermogen in de BV op te bouwen dan in privé. Als het rendement (na kosten) hoger is dan hier vermeld, dan is box 3 aantrekkelijker.

Let op: In box 3 mag je ook kiezen om aangifte te doen op basis van werkelijk rendement (tegenbewijsregeling). In veel gevallen is het daarom interessanter om het vermogen in box 3 te houden. Wel kun je met een BV de box 2-heffing uitstellen. Dit geeft een liquiditeitsvoordeel ten opzichte van box 3.

Overweeg je vermogen van box 3 over te brengen naar je BV? Vraag dan altijd advies aan je fiscalist.

Als je een schenking krijgt, kun je dat bedrag op een spaarrekening storten. Dat is verstandig als je denkt dat je het geld binnen een aantal jaar nodig hebt. Kun je het geld langer missen? Dan kun je ook overwegen om te gaan beleggen. Beleggen kan op verschillende manieren: je belegt zelfstandig, je wint beleggingsadvies in of je geeft je vermogen in beheer. Laat je goed voorlichten wat het beste bij jou past.

Je spaargeld en je beleggingen worden belast in box 3. Bij de belasting in box 3 rekent de Belastingdienst in beginsel met forfaitaire rendementen in plaats van daadwerkelijk behaalde rendementen. Het forfaitair rendement voor spaartegoeden in 2026 is nog niet bekend; in de voorlopige aanslag wordt naar verwachting uitgegaan van 1,28%. Voor beleggingen gaat het forfaitair rendement per 2026 omhoog van 5,88% naar 7,78%. Voor de berekening van de box 3-heffing geldt in 2026 een heffingvrij vermogen van € 51.396 per persoon (€ 102.792 voor fiscale partners).

Krijg je je schenking aan het einde van het jaar? Dan kan het een overweging zijn om pas in het nieuwe jaar te starten met beleggen. In box 3 heb je op de peildatum van 1 januari dan spaargeld in plaats van beleggingen en is het forfaitaire rendement 1,28% (voorlopig tarief 2026) in plaats van 7,78%.

Dit is de eerste blog in een 4-delige serie over schenken. In november 2025 volgt elke week een nieuw deel.
Houd de website in de gaten voor:

• Blog 1: Schenking ontvangen? Hier moet je fiscaal op letten (beschikbaar)
• Blog 2: Vermogen opbouwen met een ontvangen schenking: 4 mogelijkheden (huidige blog)
• Blog 3: Schenking ontvangen met een clausule: wat betekent dit?
• Blog 4: Schenking ontvangen en schenker overlijdt kort daarna: dit is het fiscale gevolg