Schenker overlijdt kort na schenking? Dit is het fiscale gevolg
Het krijgen van een schenking is een welkome financiële meevaller. Je kunt een geldbedrag, vastgoed, of een andere waardevolle bezitting ontvangen. Als de schenker korte tijd later overlijdt, overschaduwt dat vanzelfsprekend de schenking. Maar het overlijden heeft mogelijk ook invloed op de hoogte van de erfbelasting die je moet betalen.
In deze blog lees je wat de fiscale gevolgen zijn als de schenker binnen 180 dagen na een schenking overlijdt en jij ook erfgenaam bent.
180-dagenregeling: dit betekent het in 2025
Voorbeeld
Je moeder heeft een vermogen van € 3 miljoen. Ze schenkt aan jou, je zus en je broer ieder een bedrag van € 500.000. Binnen 180 dagen na deze schenking komt ze onverhoopt te overlijden. Bij haar overlijden erven jullie vervolgens € 500.000 per persoon. Zonder toepassing van de 180-dagenregeling zouden jullie twee keer profiteren van belastingvoordelen:
- Twee keer het lage tarief van 10%: één keer bij de schenkbelasting en één keer bij de erfbelasting.
- Twee keer een vrijstelling: één keer voor de schenking en één keer voor de erfenis.
De 180-dagenregeling voorkomt dit dubbele voordeel. De schenking wordt bij de erfenis opgeteld. Hierdoor betaal je meer erfbelasting. Vervolgens wordt de betaalde schenkbelasting hierop in mindering gebracht. De regeling zorgt ervoor dat je slechts één keer het lage tarief en één keer de vrijstelling kunt toepassen.
180-dagenregeling: wijziging vanaf 2026
In het Belastingplan 2026 is voorgesteld om de werking van de 180-dagenregeling aan te passen. Vanaf 2026 worden schenkingen binnen 180 dagen vóór overlijden niet langer als schenking aangemerkt. Hierdoor vervalt de verplichting tot het doen van aangifte schenkbelasting. De schenking wordt fiscaal als erfenis gezien en de ontvanger moet dan aangifte erfbelasting doen. Deze aanpassing kan in sommige situaties tot een fiscaal voordeel leiden.
Voorbeeld
In december 2025 ontvang je een schenking van € 25.000 van je opa. Helaas overlijdt hij kort daarna, in januari 2026. Omdat de schenking heeft plaatsgevonden binnen 180 dagen vóór het overlijden, is de 180-dagenregeling van toepassing.
Wat betekent dit?
- Je hoeft geen aangifte schenkbelasting te doen.
- Hoewel je geen erfgenaam bent, wordt de schenking fiscaal gezien als een erfenis.
- De vrijstelling voor kleinkinderen in de erfbelasting is aanzienlijk hoger dan in de schenkbelasting. Hierdoor ontvang je het volledige bedrag van € 25.000 belastingvrij.
Als je opa ná 180 dagen was overleden, dan had je € 2.231 aan schenkbelasting moeten betalen. Dit belastingvoordeel kan ook worden behaald als jouw opa in zijn testament een legaat van € 25.000 aan zijn kleinkinderen heeft opgenomen (in plaats van de schenking binnen 180 dagen vóór overlijden te doen).
Schenking van gehuwden
Komt de schenking uit gemeenschappelijk vermogen (en niet uit privévermogen)? Dan moet volgens de Belastingdienst bij overlijden van een van de partners de helft van de schenking bij de erfenis worden opgeteld, ongeacht wie van de partners de schenking heeft gedaan. In de praktijk is er discussie over dit standpunt. Als je het niet met de Belastingdienst eens bent, kun je procederen om te weten te komen hoe de rechter erover oordeelt.
Dit is de vierde en laatste blog in een 4-delige serie over schenken. Lees ook onze andere blogs:
Dit kan Van Lanschot Kempen voor je betekenen
Wij helpen vermogende families hun doelen te bereiken. Of je nu al langer vermogen opbouwt, of tot de nieuwe generatie behoort: wij denken met je mee over elke volgende stap.
Benieuwd wat wij organiseren voor de volgende generatie? Bekijk ons Next Gen-programma.
Heb je andere vragen? Je private banker helpt je graag.
Geschreven naar de stand van zaken op 26 november.