Samenlevingsovereenkomst: finaal verrekenbeding is mogelijk
In deze blog lees je wat een finaal verrekenbeding is en wat de aandachtspunten zijn voor samenwoners als jullie het beding in je samenlevingsovereenkomst willen opnemen.
Finaal verrekenbeding in samenlevingsovereenkomst
Voorwaarden
Hieronder staan de voorwaarden waaronder de Belastingdienst een finaal verrekenbeding voor samenwoners niet als een schenking ziet:
- Het finaal verrekenbeding moet wederkerig en verplicht zijn. Dit wil zeggen dat het verrekenbeding moet gelden voor beide samenwoners en dat het geen keuze mag zijn maar móet worden toegepast.
- De samenwoners moeten op het moment van opnemen van het finaal verrekenbeding fiscaal partner voor de successiewet zijn. Dit is het geval als je allebei minstens vijf jaar staat ingeschreven op hetzelfde woonadres. Of als jullie al minimaal twee jaar een notarieel samenlevingscontract hebben met daarin een wederzijdse zorgverplichting. Volgens de Belastingdienst kunnen samenwoners dus pas een finaal verrekenbeding in een samenlevingsovereenkomst opnemen nadat zij fiscaal partners zijn geworden (dus na minimaal twee jaar).
Rekenvoorbeeld
Als Fatima als eerste overlijdt, wordt het gezamenlijke vermogen van € 2.000.000 gelijk verdeeld volgens het finaal verrekenbeding. Bas erft dan € 1.000.000 in plaats van € 1.500.000. Daardoor betaalt hij minder erfbelasting dan wanneer hij het volledige vermogen van Fatima zou erven zonder verrekenbeding.
Let op: het beding werkt wederkerig. Overlijdt Bas eerst, dan is Fatima juist méér erfbelasting verschuldigd dan zonder finaal verrekenbeding.
Aandachtspunten
Een finaal verrekenbeding bij overlijden heeft invloed op de omvang van de nalatenschap en kan erfbelasting besparen als degene met het meeste vermogen als eerste overlijdt. Dit kan ook gevolgen hebben voor andere zaken. Denk bijvoorbeeld aan de omvang van de legitieme portie als er kinderen zijn.
Het finaal verrekenbeding werkt niet voor privévermogen dat je gekregen hebt met een zogenoemde harde uitsluitingsclausule. Met deze clausule bepaalt de schenker of de erflater dat hetgeen je krijgt altijd tot jouw privévermogen blijft behoren en niet in een gemeenschap van goederen kan vallen.
Laat je daarom goed adviseren door je notaris en/of fiscalist.
Dit kan Van Lanschot Kempen voor je doen
Je partner verzorgd achterlaten: dat wil je goed regelen. Jouw private banker denkt graag met je mee over wat daarbij komt kijken. Naast een samenlevingsovereenkomst en een testament kan ook een overlijdensrisicoverzekering een waardevolle aanvulling zijn.
Met Vermogensregie brengen we je financiële situatie, wensen en doelen overzichtelijk in kaart. Zo zie je snel of je plannen haalbaar zijn en welke stappen je kunt zetten om ze te realiseren.
Geschreven naar de stand van zaken van 14 augustus 2025.